OITS BILAN KASALLANGAN BEMORLARNING IJTIMOIY-PSIXOLOGIK HOLATI DIAGNOSTIKASI
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15860520Ключевые слова:
stigmatizatsiya; diskriminatsiya; ijtimoiy chetlanish; biogen omillar; sotsiogen omillar; psixogen omillar; individual psixologik xususiyatlarАннотация
Bugungi kunda OITS (Orttirilgan immun tanqisligi sindromi) global sog‘liqni saqlash muammosi
sifatida nafaqat fiziologik zaifliklarni, balki keng qamrovli ijtimoiy-psixologik oqibatlarni ham keltirib chiqaradigan
murakkab holatdir. 2024-yilga kelib dunyo bo‘ylab 40 million kishi ushbu virus bilan yashamoqda [1]. Bu
kasallik inson immun tizimiga salbiy ta’sir ko‘rsatibgina qolmay, balki ijtimoiy-psixologik muhitda ham salbiy
holatlarni yuzaga chiqaradi. OITS bilan yashovchi shaxslar ko‘pincha stigmatizatsiya, diskriminatsiya va
ijtimoiy chetlanishga duch keladilar. Bunday sharoit ularning ruhiy salomatligiga zarar yetkazib, depressiya
va tashvish simptomlarining ortishiga olib keladi. Shu sababli, OITS bilan yashovchi shaxslarning psixosotsial
holatini yaxshilash uchun jamiyatdagi stigma va diskriminatsiyani kamaytirish hamda ularning ijtimoiy
integratsiyasini qo‘llab-quvvatlash zarur. Tadqiqotimizda biz ushbu psixosotsial omillarning shaxsning ichki
psixik muvozanatiga, ijtimoiy faoliyatiga va emotsional barqarorligiga ta’sirini aniqlashni maqsad qildik
Библиографические ссылки
A.KX. World Health Organization (WHO) (2021). Global Tuberculosis Report. Geneva: WHO.
Carl Rogers. Client-Centered Therapy: Its Current Practice, Implications, and Theory Paperback – January 19,
592 p. ISBN-10-1841198404
Joseph, J.G., Emmons, C., Kessler, R.C., Wortman, C.B., O’Brien, K., Hocker, W.T., Schaefer, C. (1984). Coping
with the threat of AIDS: An approach to psychosocial assessment. American Psychologist, 39(11), 1297-1302.
doi:10.1037/0003-066X.39.11.1297
Jon Kabat-Zinn – “Full Catastrophe Living: Using the Wisdom of Your Body and Mind to Face Stress, Pain, and
Illness”. Delta Publishing. ISBN: 978-0345536932. 1990. 720 p.
Jмуров.В.А. ‹‹Психопатология. Часть I - II ›› Иркутск: изд-во ИГУ. 2002. Т.1.240 с; Т,2. 304. УДК: 616.89
(049,3)
Ironson, G., Antoni, M. H., O’Cleirigh, C., Fletcher, M. A., Laurenceau, J. P.(2005). Randomized controlled trial
of cognitive-behavioral stress management for highly active antiretroviral therapy-treated HIV-infected persons.
Psychosomatic Medicine, 67(5), 701–713.
Beevor, A.S., Catalan, J. (1993). Women’s experience of HIV testing: The views of HIV positive and HIV negative
women. AIDS Care, 5(2), 177-186. doi:10.1080/09540129308258598
Qurbonova, O.T. (2020). OITS bilan yashovchilarning oilaviy munosabatlari va psixologik holati.
Campbell, C., Skovdal, M., Gibbs, A. (2011). Creating social spaces to tackle AIDS-related stigma: Reviewing
the role of church groups in sub-Saharan Africa. AIDS and Behavior, 15(6), 1204–1219.
Kalichman, S.C., Simbayi, L.C., Cloete, A., Mthembu, P.P., Mkhonta, R.N., Ginindza, T. (2022). Psychosocial predictors
of maladjustment among people living with HIV/AIDS. AIDS and Behavior, 26(3), 721–734. doi:10.1007/
s10461-021-03456-8
Bingenheimer, J.B., Geronimus, A.T. (2009). Behavioral mechanisms in HIV epidemiology and prevention: Past,
present, and future roles. Studies in Family Planning, 40(3), 187-204. doi:10.1111/j.1728-4465.2009.00202.x
Загрузки
Опубликован
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2025 MAKTABGACHA VA MAKTAB TA’LIMI JURNALI

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.