Katta maktabgacha yoshdagi yengil dizartriya nutq nuqsoniga ega bo‘lgan bolalarning lug‘at boyligini tekshirish

Авторы

  • Aziza Mamatova Автор
  • Marjona Xayrulloyeva Автор

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.16909615

Ключевые слова:

yengil dizartriya, lug‘at boyligi, urg‘u, impressiv va ekspressiv lug‘at, diagnostika, patologiya, logopedik tekshirish, bilish jarayonlari, nuqson, diksiya, intonatsiya, dispraksiya, fonematik idrok, leksik-semantik komponentlar

Аннотация

Ushbu maqola yengil dizartriya nutq nuqsoniga ega bo‘lgan katta maktabgacha yoshdagi bolalarning lug‘at
boyligini tekshirish usullari, metodikalar hamda amaliy tavsiyalarni tadqiq etadi. Yengil dizartriya – artikulyatsion apparat
innervatsiyasining yengil buzilishi bilan xarakterlanadigan nutq nuqsoni bo‘lib, odatda bunday holatda gipersalivatsiya va
turli tonuslar kuzatilmaydi. Namoyon bo‘lishiga ko‘ra, murakkab dislaliyaga o‘xshaydi, ammo nutqda intonatsiyaning buzilishi,
lug‘at boyligining kambag‘alligi, so‘zlardan foydalanish va urg‘udagi kamchiliklar, shuningdek, ko‘plab tovushlarning
talaffuzidagi qiyinchiliklar bilan ajralib turadi. Maqolada yengil dizartriyali bolalarning lug‘at xususiyatlari, lug‘at boyligini
tekshirish va rivojlantirish usullari, ota-onalar uchun tavsiyalar keltirilgan. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, tizimli va
muntazam mashg‘ulotlar yengil dizartriyali bolalarda lug‘at boyligining sezilarli darajada ortishiga yordam beradi

Биографии авторов

  • Aziza Mamatova


    Nizomiy nomidagi TDPU,
    Maxsus pedagogika va inklyuziv ta’lim fakulteti,
    Logopediya kafedrasi PhD, dotsenti

  • Marjona Xayrulloyeva


    Nizomiy nomidagi TDPU
    Maxsus pedagogika va inklyuziv ta’lim fakulteti,
    Logopediya yo‘nalishi magistranti

Библиографические ссылки

Moʻminova L.R., Ayupova M.Yu. Bolalarda dizartriya nutq kamchiligini bartaraf etish texnologiyalari. – Toshkent, 2017-y.

Е.Ф. Архипова. Коррекционно-логопедическая работа по преодолению стёртой дизартрии. – Издательство

“Астрель”, 2008 г.

Е.Ф. Архипова. Стёртая дизартрия у дошкольников. – Издательство “Астрель”, 2008 г.

И.А. Филатова. Формирование лексики у дошкольников с дизартрией (Выпускная квалификационная работа).

– Екатеринбург, 2018 г.

Л.И. Белякова, Н.Н. Волоскова. Логопедия. Дизартрия. – Москва, 2009 г.

Н.В. Нищева. Система коррекционной работы в логопедической группе для детей с общим недоразвитием

речи. – СПб., 2001 г.

О.А. Новиковская. Логоритмика для дошкольников в играх и упражнениях. – М., 2005 г.

В.К. Орфинская. Спорные вопросы обучения слышащих детей без речи. – Ученые записки ЛБПИ, 2001 г.

С.А. Кулаков. Основы психосоматики. – Санкт-Петербург, 2003 г.

О.В. Правдина. Логопедия. – М., 2005 г.

Х.М. Пулатова. Активизация речевой деятельности детей дошкольного возраста с общим недоразвитием речи.

Автореф. дисс. канд. пед. наук. – Т., 2000 г.

Опубликован

2025-08-01

Как цитировать

Katta maktabgacha yoshdagi yengil dizartriya nutq nuqsoniga ega bo‘lgan bolalarning lug‘at boyligini tekshirish. (2025). MAKTABGACHA VA MAKTAB TA’LIMI JURNALI, 3(8). https://doi.org/10.5281/zenodo.16909615